W 1641 roku, za panowania miłościwie panującego Władysława IV, do Gdańska przybył z Niderlandów turecki dyplomata. Chociaż minęło zaledwie siedem lat od wojny z Abazy paszą, gdańszczanie pokazali posłańcowi wszystkie atrakcje swojego miasta – łącznie z fortyfikacjami. Kiedy wiadomość o tym dotarła do polskiego króla, władca wpadł we wściekłość…
Motława pełna okrętów, gdańscy kupcy ubijający interesy z polskimi szlachcicami, krzątający się wśród beczek i towarów flisacy, modne elegantki: cofnijmy się w czasie dzięki rysunkowi Długiego Pobrzeża z 1770 roku!
Dżuma zbliżała się do miasta od południa. Była roznoszona przez szwedzkie bataliony Karola XII, które maszerowały wzdłuż i wszerz Rzeczpospolitej podczas zawieruchy wielkiej wojny północnej. Pierwsze ogniska choroby wybuchły w małopolskim Pińczowie. Stamtąd mór ruszył w śmiercionośną podróż, zahaczając po drodze o Lwów, Kraków, Warszawę, Poznań i Toruń. Wkrótce miało się okazać, że nie oszczędzi Gdańska oraz Oliwy, w której 1709 pozostawił wyjątkową pamiątkę.