W swoich 50 widokach Gdańska Matthaeus Deisch uwiecznił, oprócz najważniejszych gmachów, coś jeszcze – gdańszczan podczas swoich codziennych zajęć. Cofnijmy się więc w czasie do XVIII-wiecznego Gdańska i podejrzyjmy kilka scen z codziennego życia: na spacerze, w kawiarni, publicznym ogrodzie i damy dzierżące parasolki.
U swoich początków Nowy Port, podobnie jak reszta terenów leżących w pasie nadmorskim położonym między Oliwą a Gdańskiem, był związany z cystersami. Przy północnym skraju Jeziora Zaspa (przy dzisiejszej ulicy Wyzwolenia) powstały zabudowania należące do mistrza rybackiego, nadzorującego połowami w imieniu opata. Z kolei na zachodnim brzegu Martwej Wisły pojawiła się karczma…
Śmierć była wierną towarzyszką dawnych gdańszczan, nie odstępującą ich na krok. Gdy zacny mieszczanin umierał, ku jego pamięci drukowano mowy pogrzebowe, które jaki ponure podarki rozdawano rodzinie, przyjaciołom i wszystkim zainteresowanym. Drukowanemu kazaniu często towarzyszyła odpowiednia grafika, która miała bez słów, jedynie za pomocą symboli, przekazać odpowiednie przesłanie.
Epidemia dżumy, która nawiedziła Gdańsk w 1709 roku, zebrała upiorne żniwo – niemal 25 tysięcy mieszkańców zostało ściętych kosą Czarnej Śmierci. Jeden z gdańskich lekarzy, Johann Christoph Gottwald, brał czynny udział w zwalczaniu choroby. Podczas tej nierównej walki zapłacił straszliwą cenę, ponieważ zaraza dostała się do jego domu i zabrała członków jego rodziny, jednak doktor Gottwald przeżył – i stał się autorem szczegółowej relacji z tego makabrycznego roku. Oto kilka morowych wycinków z jego dziennika.
W średniowieczu Osiek był – obok Głównego, Starego i Młodego Miasta – jedną z czterech gdańskich gmin miejskich. Chociaż w epoce nowożytnej Osiek został wchłonięty przez Stare Miasto, a samo miano niegdysiejszej osady przylgnęło do jednej z ulic, wciąż w uliczkach Osieka i ich nazwach jest zaklęte dziedzictwo minionych wieków. Oto #6 najstarszych nazw ulic Osieka.
Najciekawsze krótkie opowieści z wpisów na facebookowym profilu zebrane w jednym miejscu. Jezioro Zaspa i jego losy, wnętrze Wielkiej Zbrojowni w opisie czeskiego poety i wygnańca, fragment druku okolicznościowego wydanego z okazji ślubu patrycjusza bibliofila, o gdańskich domach dla trędowatych i sekcji zrośniętych bliźniąt przeprowadzonej przez doktora Kulmusa – oto miniatury GEDANARIUM #2.
Współczesna Oliwa jak magnes przyciąga w równym stopniu rzesze turystów oraz mieszkańców. Jednak żeby w pełni zrozumieć Oliwę – jej kształt, położenie i historię – musimy się cofnąć kilka stuleci, do XI wieku, i przyjrzeć się cystersom i ich działalności.
W 1629 r. do Gdańska przybył Czech Wacław Klemens Żebracki, poeta tworzący w łacinie. Będąc pod wrażeniem potęgi i bogactwa miasta (lub licząc na mecenat próżnych patrycjuszów), czeski wygnaniec napisał obszerny poemat Gedanum sive Dantiscum, w którym opisał piękno Gdańska. Wiele łacińskich wersów jest poświęconych najważniejszym budowlom. Oto 6 najważniejszych gmachów Gdańska według XVII-wiecznego czeskiego banity.
Do Gdańska nigdy nie dotarła psychoza masowych polowań na czarownice, która toczyła dużą część Europy i Nowego Świata. Pomimo tego, również nad Motławą palono na stosie ludzi oskarżonych o czary. Przyznanie się do winy było zazwyczaj poprzedzone torturami w Katowni, zaś po wyroku skazującego domniemaną czarownicę na śmierć, gdański kat przygotowywał miejsce kaźni na Targu Węglowym.
Urodzony w 1367 r. Henryk Bolingbroke, przyszły król Anglii, był prawdziwym synem swojej epoki. Młodość upłynęła mu pod znakiem intryg, turniejów rycerskich, polowań i śpiewów minstreli. Jednak aby obraz rycerza był kompletny, brakowało jednego – udziału w wyprawie krzyżowej. Okazja pojawiła się w 1390 r., kiedy to Zakon Krzyżacki ogłosił kolejną wyprawę na Litwę. Przy okazji hrabia Derby kilkukrotnie gościł w Gdańsku.
Stawkę otwiera ul. Długa (1331 r.), a zamyka Lektykarska (1347 r.). Oczywiście pojawienie się nazwy nie jest równoznaczne z pojawieniem się samej ulicy. Jednak nazwanie ulicy własnym mianem nadawało jej znaczenia i opisywało jej charakter, a jej trwanie – po wiekach zmian, zawirowań i chaosu – jest wartością samą w sobie. Oto 9 najstarszych nazw ulic Gdańska.
Oblężenie Gdańska w 1734 r. odbiło się w Europie szerokim echem. W epoce Rozumu wieści roznosiły się szybciej, rósł również głód informacji. W Anglii ten głód postanowił zaspokoić pewien kupiec, który szybko wydał książkę opisującą jego pobyt w Gdańsku przed jedenastoma laty…
Chociaż portowy Gdańsk bardziej kojarzy się z piwem, licznymi browarami i gorzałką ze słynną Goldwasser na czele, miasto było ważnym punktem na winiarskiej mapie Rzeczpospolitej. Wprawdzie w okolicy nie było żadnych upraw winorośli, na pokładach statków przywożono tysiące litrów tego trunku – a na dodatek kreatywni gdańszczanie potrafili zamieniać podłe winiacze w najbardziej szlachetne gatunki zagranicznych win… Chociaż portowy Gdańsk bardziej kojarzy się z piwem, licznymi browarami i gorzałką ze słynną Goldwasser na czele, miasto było…
W 1600 roku na pokład statku zmierzającego do portu gdańskiego wszedł angielski herezjarcha. Wraz z wiernymi towarzyszami wyruszał z Amsterdamu, aby wieszczyć rychłe nadejście Chrystusa oraz wybicie godziny Sądu. Chociaż w Niderlandach zebrał wokół siebie słuchaczy, chciał eksportować swoje poglądy dalej. Nie spodziewał się, że w Gdańsku natrafi na gniazdo równie kontrowersyjnej herezji, jak jego własna…
Najciekawsze krótkie opowieści z wpisów na facebookowym profilu zebrane w jednym miejscu. Wizyta bliźniąt syjamskich w XVII-wiecznym Gdańsku, francuska rycina, dzieje jednego listu królowej Marysieńki, historia jednego pięknego gdańskiego obrazu oraz mniej znane fakty związane z oliwskim Spichlerzem Opackim – oto miniatury GEDANARIUM #1.
Wzrok każdego wjeżdżającego główną bramą do Gdańska musiał również spocząć na wyrastającej tuż obok Wieży Więziennej i przylegającej doń Katowni. Zapewne wokół budynków musiały rozlegać się jęki, szczęk łańcuchów i głośne złorzeczenia skazańców, co w zamierzeniu władz miało odstraszyć przed popełnieniem przestępstwa w granicach miejskiej jurysdykcji. Jednak pokusa bardzo często okazywała się zbyt duża…
Chociaż dzisiaj Kraj Kwitnącej Wiśni kojarzy się z fantastycznym postępem technologicznym i robotyką rodem ze świata science fiction, nie zawsze tak było. Gdy rządzący Japonią ród Tokugawa zamknął kraj na wpływy świata zewnętrznego, zaowocowało to również zahamowaniem rozwoju nauki i techniki. Iskrą, która była początkiem zmian, okazała się książka gdańskiego uczonego.